Reparación inversores tensión energia solar Valencia

Galicia espallada

Unha recolleita da cultura galega

Literatura, historia, arte, música, gastronomía, galeguismo, tradicións, lendas, costumes, emigración

?memoria de Manuela Via? (1929-2013)

Xos?Neira Vilas - "Balbino"

BALBINO  (do libro "Memorias dun neno labrego)

 

Neira Vilas- ?NENOOOO! ...?
- ?Balbiiino!?
Son as primeiras chamadas que recordo. Mi? nai e maila t? Carme baixaban a valmontes polo agro. Aos seus berros bat?n na canteira que hai na outra banda do r?. Sen facer caso de cami?s nin arreiros corr?n a treu, crebando millo.?
Era despois de xantar. O sol queimaba. Zoaban irritados os tab?s.
- ?Que ser?do neno??
- ?Caer? no r?? ?
- ?Ai, Sanantoni? nos vaia!
Na v?pera d?ame meu pai unha somanta por lle enfarruscar a cara con feluxe ao neno do se?r. Un rapaz moi limpi? que come pantrigo, bebe leite con caf?e non se ter que erguer cedo para levar o gando a pacer. Me pai non quixo saber o que Manolito me fixera antes a min. "?o neno do se?r e abonda".
Pero por m?s que o sexa par?eme que non ten dereito a darme cos seus zapati?s nas canelas, nin cuspirme, nin dicir que se eles queren, n? teremos que deixar a casa e as leiras.
Coa rabecha deiteime sen cea e botei a noite esperto, chorando.
Tiven m?oa de min por ser un neno pobre. Os pobres de todo que andan polas portas esfarrapados, e ? veces ata rouban patacas ou millo para comer, est? mellor. Aturan aos de fora, pero non aos da casa que queren andar ben co amo. Porque eles comer? ou non, ter? ou non zocos, pero est? libres do se?r e de Manolito.?
Pola ma? erguinme canda todos. Fun con meu pai ao monte. Notoume que andaba aqueloutrado pero non me dixo ren. E eu mostrei cara de ferreiro. Voltamos, sen dar fala, cando os bois comezaron a encrechar o rabo coa mosca.
Despois de xantar marchei para a eira. Seguiume a t? Carme, pero cando me veu rebalbado ?sombra, no pallal, volveuse. Ent? botei o cancelo f?a, atravesei o cami? e metinme no agro. Segu? por entre os renques de millo. Cami?ba de vagar. O millo cubr?me. Xa non pod?n verme. A terra estaba dura.
Alg?s cadullos esfarel?anse debaixo dos meus zocos.
Andei e andei. Deb? estar preto do r? pois chegou ata m? o balbordo da auga na presa do mu?o.
Senteime. Quitei os zocos e desabotoei a camisa. Estaba canso e o sono venceume. Durm? un bo anaco, non sei canto, e acordei mentres so?ba que Manolito corr? tras de min cunha escopeta.
-Poida que anden na mi? busca - pensei. Pero non me importou. Meu pai zasc?ame sen ter por que e eu quer?lle demostrar que non te? medo.
Por iso fuxira. E xa daquela teimaba irme para lonxe. Non quer? aturar a Manolito.
P?enme a facer moreas de terra. Sempre me gustou xogar coa terra. Estaba morna a da tona; a de m?s abaixo gardaba algunha lentura. Primeiro fixen un valo; despois, unha ponte.
Unha ponte con follas de millo e barba de mazaroca por derriba, a xeito de chan e orelas. Foi cando o? que me chamaban. Erguinme de s?eto, pero voiteime a anagar.
- ?Nenoooo!
Os primeiros berros vi?n da banda do cami?, despois pareceume que sa?n do res?.
Segu? no meu trafego de amorear terra coas mans. Tam? contru? un forno, de croios, e arrinquei mill? para po?rlle ao redor. Non me mover? de al? Fixen a promesa de fuxir para sempre da casa, se meu pai me voltaba a zoscar.
- ?Balbinooo!
Sentino por mi? nai, e pola t? Carme, pero que se amolen, elas tam? me ti?n bourado, e adem?s fac?nme rezar.
Todos son contra min. Dende o padri? ara meu irm? Miguel, que inda na v?pera de irse para Am?ica turroume dos pelos porque lle andei na caixa das ferramentas.?
Pola tardi? andaban busc?dome todos os da casa e tam? alg? veci?s. Berraban preto, lonxe, no agro e nas corredoiras. O meu nome foi e veu polo aire en toda a aldea.?
Xa se fora o sol e a?da non me atoparan. Moita xente que non lle importaba de min, andaba na mi? busca. Era coma se procurasen o raposo ou quixesen dar caza ao porco bravo.?
Eu, mentres, seguia facendo pontes e fornos, xuntando croios, esfarelando cadullos.
Anoitec? cando sent? bafexar detr? do meu lombo, despois dun maino ruxido de follas de millo. Revireime. Era Pach?, o can. Pach? tam? me buscaba. E deu comigo. Tra? a lingua f?a e vi? fatigado. Acheg?seme con agarimo e comezamos a trizar os dous. Quer?me falar. Quer?me dicir dalg? xeito que me buscaban, e deille a entender que xa o sab? e que tanto me ti?. Pach? comezou a choutar ao meu redor.?
Esbargalloume as pontes. Rifeille e quedouse engru?do, como pedindo perd?.?
A noite caeu de s?eto sobre o agro. Barullaban os grilos e as ras. Esprequiceime. Puxen os zocos e, vagaroso, fun indo leiras arriba. Pach? ceibou un ladri? de amigo e seguiu ? mi? beira.Cando ? atravesando a horta, escoitei un berro lonxano que me chamaba. Entrei na casa.
Non hab? ningu?.
Semellaba un cemiterio. Unha campa baldeira.
Deiteime na cama. So?i con Manolito e con meu pai. Os dous andaban a enredar un co outro e o se?r divert?se. Mentres, eu choraba. Choraba e ningu? fac? caso de min.
Ningu? ollaba as b?oas que me reluc?n nas fazulas, ca?n no chan e fux?n cara ?r? por entre os renques de millo.??
Pach? segu? ?mi? beira, como se quexese falarme ou chorar comigo. ???
Cando abr? os ollos vin m?s de dez cara arredor de min.
Enxuguei as b?oas coa camisa. Pach? fitoume dende a beira da cama. Paseille una man polo pescozo e voltei a dormir.

 

 

?BALBINO?? (del libro "Memorias de un ni? labrego") traducci? al castellano



- ?NI?OOO! ...
- ?Balbiiino!
Son las primeras llamadas que recuerdo. Mi madre y adem? t? Carmen bajaban por la ladera del sembrad?. Sus gritos rebotaban en la cantera que hay en la otra orilla del r?. Sin hacer caso de caminos ni carreteras corr?n sin reparos, quebrando ma?.
Era despu? de comer. El sol quemaba. Zumbaban irritados los t?anos.
-?Qu?ser?del chico?
- ?Caer? en el r??
- ?Ay, Sanantonito nos valga!
En la v?pera me hab? dado mi padre una paliza por embadurnarle la cara con holl? al ni? del se?r. Un muchacho muy limpito que come pan de trigo, bebe leche con caf?y no se tiene que levantar temprano para llevar el ganado a pacer. Mi padre no quiso saber lo que Manolito me hab? hecho antes a mi."Es el ni? del se?r y basta"
Pero por mas que lo sepa par?eme que no tiene derecho a darme con sus zapatitos en las canillas, ni escupirme, ni decir que si ellos quieren, nosotros tenemos que dejar la casa y los campos.
Con rabieta me dej?sin cena y permanec?la noche despierto, llorando.
Tuve l?tima de mi por ser un ni? pobre. Los pobres del todo que andan por las puertas harapientos, y a veces hasta roban papas o ma? para comer, est? mejor. Soportan a los de afuera, pero no a los de la casa porque quieren andar bien con el patr? Porque ellos comer? y yo no, tendr? o no suecos, pero est? libres del se?r y de Manolito.
Por la ma?na me levant?cuando todos. Fui con mi padre al monte. Noto que me andaba enfadado pero no dijo nada Y yo mostr?cara de herrero. Volvimos, sin hablar, cuando los bueyes comenzaron a sacudir la cola con las moscas.
Despu? de comer march?para la era. Me segu? la t? Carmen pero cuando me vio recostado a la sombra en el parral, se volvi? Entonces ech?la tranquera afuera, atraves?el camino y me met?en el sembrad?. Segu?por entre las plantas de maiz. Caminaba vagando. El ma? me cubr?. Ya no pod?n verme. La tierra estaba dura.
Algunos pedruzcos se desmenuzaban debajo de mis suecos.
Anduve y anduve. Deb? estar cerca del r? pues lleg?a mi el rumor del agua en la presa del molino.
Me sent? Me saqu?los zuecos y desaboton?la camisa. Estaba cansado y me venci?el sue?. Dorm?un buen rato, no se cuanto, y me imagin?mientras so?ba que Manolito corr? tras de mi con una escopeta.
-Puede que anden en mi b?queda- pens? Pero no me import? Mi padre me cascaba sin tener por que y yo quer? demostrarle que no tengo miedo.
Por eso hu? Y ya de aquella obsesionaba con irme muy lejos. No quer? aguantar a Manolito.
P?eme a hacer montones de tierra. Siempre me gust?jugar con la tierra. Estaba tibia la de la corteza ; la de m? abajo guardaba alg? calor Primero hice una valla, despu?, un puente.
Un puente con hojas de ma? y barba de mazorca por arriba, a modo de suelo y barandas. Fue cuando o?que me llamaban. Me ergu?de repente, pero volv?a sentarme.
- ?Ni?ooo!
Los primeros gritos ven?n del costado del camino, despu? me pareci?que sal?n del roc?.
Segu?en mi trabajo de amontonar tierra con las manos. Tambi? constru?un horno de guijarros, y arranqu?pasto para ponerle alrededor. No me mover? de all?. Hice una promesa de huir para siempre de la casa, si mi padre me volv? a pegar.
-?Balbinoooo!
Lo sent?por mi madre y por la t? Carmen, pero que se joroben , ellas tambi? me ten?n zurrado, y adem? me hac?n rezar.
Todos son contra mi. Desde mi padrino hasta mi hermano Miguel, que hasta la v?pera de irse para Am?ica me agarr?de los pelos poque le anduve en la caja de las herramientas.
Por al tardecita andaban busc?dome todos los de la casa y tambi? algunos vecinos. Gritaban fuerte, lejos, en el sembrad? y en los corredores. Mi nombre fue y vino por el aire en toda la aldea.
Ya se hab? ido el sol y que no me encontraran. Mucha gente que no le importaba de mi, andaba en mi busca. Era como si procurasen un zorro o quisiesen dar caza a un jabal?
Yo, mientras, segu? haciendo puentes y hornos, juntando guijarros, desmenuzando terrones.
Anochec? cuando sent?bufar detr? de mi hombro, despu? de un gran rujido de hojas de maiz. Dime vuelta. Era Pach?, el perro. Pach? tambi? me buscaba. Y dio conmigo. Tra? la lengua afuera y ven? fatigado. Acerc?eme con mimos y comenzamos a retozar los dos. Me quer? hablar. Quer?me decir de alg? modo que me buscaban, y d?e a entender que ya lo sab? y que tanto me ten?. Pach? comenz?a saltar a mi alrededor.
Me arruin?los puentes. Lo ret?y qued?encogido, como pidiendo perd?.
La noche cay?de repente en el sembrad?. Hac?n barullo los grillos y las ranas. Me desperec? Me puse los zuecos y, vagando, fui yendo sembrad? arriba. Pach? larg?un ladrido de amigo y sigui?a mi lado. Cuando iba atravesando al huerta, escuch?un grito lejano que me llamaba. Entr?a la casa.
No hab? nadie.
Parec? un cementerio. Un campo bald?.
Me met?en la cama. So? con Manolito y con mi padre. Los dos estaban enred?dose uno con otro y el se?r se divert?. Mientras yo lloraba. Lloraba y nadie hac? caso de mi.
Nadie miraba las l?rimas que me reluc?n en las mejillas , ca?n en el suelo y hu?n cara al rio por entre las hileras de ma?z.
Pach? segu? a mi lado, como si quisiese hablarme o llorar conmigo.
Cuando abr?los ojos vi m? de diez caras alrededor de mi.
Enjugu?las l?rimas con la camisa. Pach? me observ?desde el costado de la cama. Le pas?una mano por el pescuezo y volv?a dormir.