Rafael Dieste
D? das Letras Galegas 1995
Rafael Francisco Antonio Olegario Dieste Gon?lves naceu en Rianxo, en 1899. Matriculado en 1914 na Escola Normal de Compostela, interrompeu os seus estudios para viaxar a M?ico, onde moraba un irm? seu.
De regreso a Rianxo, finalizou a carreira e iniciou a s? relaci? coa literatura levando como compa?iro de viaxe a Manuel Antonio. Ambos co?ceron o federalismo e o nacionalismo a trav? do maxisterio de Vicente Risco.
En 1921 foi enviado ?guerra en Marrocos, onde permaneceu ata 1923. De regreso en Galicia, colaborou en varios xornais de Vigo: "Faro de Vigo", "Galicia" e "El Pueblo Gallego".
Con oito dos relatos que foran publicados , preparou a primeira edici? do seu libro "Dos arquivos do trasno" (1926). Un ano despois v? a luz a peza dram?ica "A fiestra valdeira". Coa s? lectura ingresaba, en 1927, no Seminario de Estudios Galegos.
Dieste formou parte daquela nova xeraci? que se debateu entre a dedicaci? ? causa galega e o desexo dun triunfo persoal m?s amplo nas letras espa?las. As? en 1932 trasladouse a Madrid para iniciar a s? carreira como escritor.
Foi animador nas Misi?s Pedag?icas, e en 1933 encabezou a misi? que visitou Galicia. A sublevaci? fascista sorprendeuno sendo director do Teatro Espa?l de Madrid.
Durante a contenda do 36 formou parte da Alianza de Intelectuais Antifascistas e colaborou na revista "Nova Galiza". Seguiu a retirada republicana a Valencia e Barcelona para acabar marchando ?exilio en 1939.
Despois dunha estad? en Uruguai, estableceuse en Bos Aires, onde traballou como director literario na Editora Atl?tica. En 1948, viaxou por Europa como comisionado do Museo Nacional de Artes Pl?ticas de Montevideo, e aceptou un posto de lector de Lingua e Literatura Espa?las na Universidade de Cambridge, ?que seguir? outro lectorado no Instituto Tecnol?ico de Estudios Superiores de Monterrei.
En 1954 regresou a Bos Aires e ?Editorial Atl?tida, na que aparecer?a versi? definitiva de "A fiestra valdeira" (1958).
En 1961 voltou a Rianxo e, un ano despois, Dieste publicaba en Galaxia unha reedici? de "Dos Arquivos do Trasno", ampliando o n?ero de contos.
A mediados desa d?ada instalouse na Coru? e en 1970 ingresou na Real Academia Galega como membro de n?ero. Colaborou en diversas publicaci?s e foi requirido para participar en conferencias, homenaxes, mesas redondas. As s?s intervenci?s nestes actos p?licos foron recollidas no libro p?tumo "Encontros e vieiros" (1990). En 1977 asinou o "Manifesto dos 29", reclamando o autogoberno para Galicia.
Poucos meses antes da s? morte, acaecida en 1981, apareceu o volume "Antre a terra e o ceo", que recolle artigos dos anos vinte publicados en "El Pueblo Gallego".
Foille dedicado ?d? das Letras Galegas do ano 1995.-