Reparación inversores tensión energia solar Valencia

Galicia espallada

Unha recolleita da cultura galega

Literatura, historia, arte, música, gastronomía, galeguismo, tradicións, lendas, costumes, emigración

?memoria de Manuela Via? (1929-2013)

PONTEAREAS M?ICA

Ponteareas m?ica

Mitos, ritos e lendas

 MANRIQUE FERN?DEZ 

FLORALBA

 

Onde se narra a triste historia dos amores ad?teros entre a condesa Floralba e o peregrino que nunca chegou a Santiago, e se explica a maldici? que caeu sobre eles e que lles obriga a vagar eternamente sen se atoparen. 

 

 

?—?A onde ir?aquel romeiro, meu romeiro a onde ir?

—?Cami? de Compostela, non sei se al?chegar?..?

(Romance de don Gaiferos)

 

 

            Mulleres e homes da vila,

            habitantes do lugar,

            cabaleiros e doncelas...

            Par?evos a escoitar

            a historia que un pobre cego

            quix?avos relatar.

            Non ?lenda de guerreiros,

            nin de feitizos do ar,

            nin de drag?s, nin de demos,

            nin contos de San Cipri?...

            ?unha historia verdadeira

            que aconteceu no lugar:

            ?a historia de Floralba

            e dun equ?oco amar

            a un romeiro que a Santiago

            non poder? chegar.

            Mulleres e homes da vila

            habitantes do lugar:

            Acheg?evos a min

            que a historia vai comezar.

Castelo do Sobroso

 

Castelo do Sobroso

Fotograf?: Xan Rodr?uez Puentes

 

  

I.- A chegada do romeiro

 

 

Empeza unha noite fr?,

chuvia, l?tregos e vento,

e un cami?nte que intenta

loitar contra os elementos

para chegar a un castelo

no que pedir?sustento.

?o castelo do Sobroso,

do conde don Fiz Sarmiento.

 

A sombra ?dun peregrino

cami? de Compostela,

que peta arreo na porta

mirando cara ?xanela.

Un garda avisou ?Conde

que lle preguntou quen era.

D?olle: ?Son un romeiro

cami? de Compostela.

 

Se ?temeroso de Deus,

?rame a porta, lle pido,

e permita que esta noite

poida pasala ?abrigo?.

?Xa que vai a Compostela,

un af? tan nobre e p?,

recupere aqu?as s?s forzas

antes de seguir cami??.

 

O propio Conde o levou

a car? dunha lareira,

sentouno preto do lume

e mandou que lle trouxeran

un taz? de leite e mel.

?Qu?ese o tempo que queira:

meu fogar ?o seu fogar,

mi? mesa ?a s? mesa.

 

Ma?, cando o galo cante,

eu marcharei a Granada

co peito enchido de fe

e cun milleiro de espadas,

que os Reis pediron axuda

para bota-la moraima.

Pero atender??que pida

a mi? dona, Floralba?.

 

?Polo ben que dispensades,

por acoller a un romeiro

famento e desconsolado

?Deus bendiga o seu castelo!

?Que dos malditos infieis

te? por ben protexe-lo

e que torne victorioso

meu Se?r, don Fiz Sarmiento!?

 

Foi xusto naquel momento,

segundo din os que o viron,

que Floralba entrou na estancia:

xove, linda, talle fino,

ollos tristeiros e doces,

e nos labios un sorriso.

El, mirouna enfeitizado;

ela, perdeu un sospiro.

 

  

II.- A marcha de don Fiz

 

 

Na alborada do outro d?,

entre br?emas e medos,

cun milleiro de soldados

marchaba don Fiz Sarmiento.

?C?dese, mi? Floralba;

c?dese que logo ve??.

?E vostede, se?r Conde,

non esqueza que aqu?o espero?.

 

?Non se apure, mi? dona,

que non sufra o meu amor,

que a?da que xa non son novo

levo aqu?dentro a calor

que desprenden os seus ollos.

Coidade do meu honor

acollendo a ese romeiro

que ? nosas portas chegou?.

 

?Estar?ben atendido

xa que vostede o ordena:

recuperar?as s?s forzas

antes de ir a Compostela.

Pero don Fiz, lembre sempre

que neste recuncho queda

o coraz? de Floralba

esnaquizado de pena?.

 

?Xa o sei, Floralba, xa o sei,

que tam? o meu se marcha

embriagado da tristura

que agroma das vosas b?oas...

E non trocar?en acougo,

en sentar na mi? alma,

ata que alg? d? volva

con estas mans a abrazala?.

 

?Quedo ped?dolle a Deus

que retornedes comigo,

que xa boto en falta ?Conde

a?da que non ?partido.

Prego ?Deus que defendedes

que protexa o meu amigo;

que na distancia lembredes

que o meu amor segue vivo?.

 

?Floralba, mi? Floralba

de cabeleira dourada...

Floralba de ollos tristeiros...

Ogall?non te deixara...?

??Don Fiz, don Fiz...! ?Meu amado!

Ficarei desventurada...

Ata o d? do reencontro

non me verei aliviada?.

 

Don Fiz Sarmiento cabalga

e hai unha b?oa nos ollos

esborrexendo ata os beizos

do amo e se?r do Sobroso.

E desp?ese Floralba

con outra b?oa nos ollos

de desacougo e tristura

que a fai ficar de xeonllos.

  

 

 III.- A traiz?

 

 

Cabalga don Fiz, cabalga

polo cami? a Granada

?fronte dos seus soldados.

Nen sequera sospeitaba

que a traiz? buscaba acougo

no fogar que el deixaba.

Cabalga don Fiz Sarmiento

pola fr? e seca chaira...

 

Floralba borda nun pano

por ver de esquece-la marcha

dos ex?citos do Conde

no cami? de Granada.

O romeiro, dende a fiestra,

sospira por esa dama

e a luxuria e o feitizo

acomodan na s? alma.

 

Guiado polo capricho

achegouse ?seu car?

con mil fermosas palabras.

Mil setas ?coraz?

da inxenua e doce Floralba,

que non sospeita a traiz?.

E o romeiro, pouco a pouco,

vai roubando o seu favor.

 

?Floralba, mi? Floralba

de cabeleira dourada;

Floralba, ollos de lume,

meixelas de l? clara.

Floralba, beizos de mel,

mi? flor abandonada.

Floralba de ollos tristeiros,

Floralba, mi? Floralba?.

 

??V?lame Deus, cabaleiro!

?Como ousades dicir eso?

?Non vedes que son a dona

do conde don Fiz Sarmiento?

Agrad?olle os afagos,

as verbas e galanteos,

pero son muller casada

e non deber? atendelos?.

 

?Floralba, doce sorriso

e lixeiro cami?r...

Este amor que rexeitades

responde ?lei natural...?

??Meu Deus! ?Cale, cabaleiro,

que xa me fai vacilar!

A paix? coa que me tenta...

?Non a poido domear...!?

 

?Floralba, mi? Floralba,

de feiticeiro mirar...

Non permitas que un recordo

te impida volver a amar...?

??Peregrino adulador!

?Ti si sabes conquistar!

?Se Deus me fixo tan feble,

Deus saber?perdoar!?

 

A Condesa, engaiolada

por unha presa de verbas

daquel gal? fachendoso,

axi? esqueceu as penas.

E xuntos, coma se fosen

a esposa e o home dela,

deixan que a paix? os gu?

por espi?sas vereas.

 

Pasan os d?s e chegan

novas que enturban a calma

daquel desleal romeiro

e a pecadora Floralba:

o conde don Fiz Sarmiento

como vencedor cabalga

polo cami? ?Sobroso,

polo cami? ?s? casa.

 

Castelo do Sobroso Torre do Castelo do Sobroso

Fotograf?: Xan Rodr?uez Puentes

 

 

IV.- A inquedanza de Floralba

 

 

Dix?onme que a Condesa

vagaba desacougada

dende o portal? ?torre

sen dicir unha palabra.

Pasa o d?. Chega a noite.

A Condesa a?da vagaba

dende a torre ?portal?

cunha punzada na alma.

 

?Maldito aquel emisario

que o se?r Conde enviou

para espeli-la conciencia

dunha muller que pecou.

Maldito aquel emisario

que ?castelo se achegou

para amosarme un inferno

dentro do meu coraz?.

 

O meu home torna ?casa

despois de loitar na guerra.

?Que fixen eu? ?Traizoalo

coma se non me quixera!

?Don Fiz, don Fiz! ?Meu amado!

?Como ?que estiven tan cega?

?Como me deixei tentar?

?Como esquec? a conciencia?

 

?Don Fiz, don Fiz! ?Meu amado!

?Maldita eu que te enganei!

?Ogall?non te enganara,

pero ?tarde, ben o sei!?

Andando nesta inquedanza

foi o romeiro ?seu p?

??Que acontece, amada mi?,

que tan inqueda te ves??

 

?Que chegou un emisario

que enviou o meu esposo

para anuncia-lo retorno

?castelo do Sobroso

do conde don Fiz Sarmiento,

que regresa victorioso...

...?Don Fiz, don Fiz...! ?Meu amado...!

...?Meu romeiro afectuoso...!?

 

?Acouga un pouco, Floralba,

non te atormentes, amiga,

que se torna o se?r Conde

n? tomaremos medidas:

marcharemos os dous xuntos

moi lonxe destas porf?s

e viviremos felices

entre bicos e caricias?.

 

Floralba, a?da confusa,

acepta o ofrecemento

e disp? dalgunhas cousas

para marchar ?momento.

Cando sa? pola porta,

xusto ?p?do firmamento

v?se o po dos guerreiros

do conde, don Fiz Sarmiento.

  

 Castela do Sobroso

 

Castelo do Sobroso

Fotograf?: Xan Rodr?uez Puentes

V.- A volta de don Fiz

 

 

Cabalga don Fiz, cabalga

?fronte dos seus soldados.

Xa empeza a subi-lo monte

a figura de centauro.

??Floralba de lindo corpo!

?Como desexo abrazalo!?

Antes de chegar ?porta

a s? voz v? tronando:

 

?Floralba, ?rame as portas

que o seu esposo xa ?vido

vencedor dunha batalla

e dos Reis favorecido.

Floralba, ?rame as portas

e ve? co seu marido.

Tr?olle sedas, perfumes,

perlas, xoias e agarimos?.

 

Non hai resposta da torre.

Ningu? ousa contestar

? chamadas de don Fiz.

Tan s?se escoita un cantar:

?—?A onde ir?aquel romeiro,

meu romeiro a onde ir?

—?Cami? de Compostela,

non sei se al?chegar?..?

 

O Conde, desconcertado,

finca as esporas nas ancas

da s? cabalgadura

e chega ?porta da praza.

??Que pasou aqu? vix?,

mentres eu fun a Granada??

?Que Floralba e o romeiro

escaparon na alborada.

 

Cami?ban os dous xuntos

d?dose bicos e abrazos;

ela pegada ?s? sombra,

el xogando co caxato?.

??Como te atreves, vix?...!

?O meu honor difamado!

?Heite arrastrar polos p?

atadi? ?meu cabalo!

 

?Despois tirareite ?monte

e que te confunda o demo

por ensucia-lo bo nome

da dona de Fiz Sarmiento!?

??Acougue, don Fiz, acouge.

que esto que lle digo ?certo!?

??Non creo as t?s palabras!?

?Pois entre; poder?velo!?

 

?Floralba, mi? Floralba

a do cabelo dourado...

?Marchaches con ese ingrato...!

?Deix?hesme abandonado...!

?Pois se Floralba marchou,

l?ea o demo no regazo!

?Que nesta casa non volva

tal nome a ser pronunciado!

 

Que recollan as s?s cousas

que as axeiten no xard?,

e logo lles prendan lume

?p?do Monte Land?.

?Que ningu? repita o nome

da ingrata preto de min!?

Aquelas ordes lles deu

o malquerido don Fiz.

 

 

 

 VI.- A soidade de don Fiz

 

 

Centos de mans no castelo

queren que axi? se borre

todo rastro da condesa

por favorecer ?conde.

E don Fiz, desacougado,

arrastra os p? cara ?torre...

Despois de cruza-la porta

?se un ferrollo que corre.

 

E logo algunhas pasadas

inquedas e retadoras,

e un laiar que rompe a alma:

?o conde don Fiz que chora.

Chega a noite, e outra noite...

Xa van catro d?s f?a

e seguen a o?se as b?oas

de Fiz Sarmiento que chora.

 

?Floralba, mi? Floralba

de cabeleira dourada;

Floralba, lume nos ollos,

e no coraz? mil lapas

que queiman sen compaix?,

a quen quixera abrazala.

Floralba, de ollos tristeiros...

?Aborrecida Floralba!

 

Ti? raz? o poeta:

“O amor ?coma unha planta

que hai que regar d? a d?,

porque unha vez sementada

xermola cos agarimos...”

?E eu marchei a Granada...!

Paguei esa fidalgu?

coa traiz? da mi? dama...

 

Floralba, mi? Floralba,

meixelas de l? clara...

Deixeite con ese ingrato...

?Ogall?non te deixara!

Floralba, beizos de mel,

mi? flor abandonada...

Floralba de ollos tristeiros...

?Aborrecida Floralba!

 

Floralba, doce sorriso

e feiticeira mirada...

Floralba, bicos de escuma

meixelas de l? clara...

F?heste cun cami?nte

que te ten engaiolada...

Floralba de ollos tristeiros...

?Aborrecida Floralba!?

 

Pasan m?s d?s e noites,

o Conde segue encerrado

lamentando a s? fortuna

e lembrando o seu pasado.

Pasan d?s, e m?s d?s,

e don Fiz, o malpocado,

dende a Torre da Homenaxe,

recorda e segue chorando...

 

Pero nunha fr? noite,

a do meirande luar,

escoit?onse tres golpes

no portal? principal.

??Quen ?o que fai tanto ru?o?

?Quen me v? a molestar??

??Don Fiz, don Fiz! ??Floralba

que anda na porta a petar!?

 

  

VII.- O retorno de Floralba

 

 

Don Fiz abandona a Torre,

xa est?sobre o portal?...

Floralba fica na porta

co vix? ?seu car?.

?ve-la sombra do conde

unha b?oa lle esvarou

e p?dose de xeonllos

desta maneira falou:

 

??rame as portas, don Fiz

que este ?tam? meu castelo?.

?Dende o d? en que te fuches,

daquela, deixou de selo?.

?Aterecida de fr?

p?olle acougo e sosego?.

?Pois non mo pidas a min;

vai pedirllo ?teu mancebo?.

 

?Na faldra da Picara?

atopar?elo morto;

xa algunhas bestas quixeron

ir encetando o seu corpo.

A piques de abandonarme

foi dar cos osos nun pozo.

?Nunca chegou a Santiago

o romeiro cobizoso!?

 

??As?que v? canda a min

porque agora te ves soa!

?Como cres que estiven eu

esperando a t? volta?

?Non, Floralba de ollos tristes!

?Non, Floralba fachendosa!

?Vix?! ?Pecha o port?

e que a ingrata quede f?a!?

 

?Non me abandones, esposo;

malia que eu te abandonara.

Ve? a v? arrepentida?.

?Agora ?tarde, Floralba.

Esta ferida ?m?s fonda

c?da m?s cruel cimitarra...

?A dor que me provocaches

nunca ser?perdoada!?

 

??Por Deus, don Fiz! ?Pola Virxe!

??rame a porta esta vez!

O fr? roe os meus ?os

e aterece a mi? pel...?

?En van invoc?lo nome

daquel polo que eu loitei...

?O port? segue pechado!

?Afasta de min, muller!?

 

Don Fiz voltou ?s? torre;

Floralba fica na porta.

Don Fiz pasea axitado;

Floralba ch?ao e chora.

O coraz? de don Fiz

vai preso nunha gaiola.

A desgraciada Floralba

sente un arrep? f?a.

 

A Condesa pide axuda,

pero as forzas vai perdendo.

D?tres voltas ?castelo,

pero vai esmorecendo.

Chama polo seu esposo,

pero vaise esvaecendo.

Trala noite, ?alborada,

pouco a pouco, vai morrendo...

 

Don Fiz recolle o seu corpo

e sube ?alto da torre;

levanta os brazos e t?ao

contra a ladeira do monte.

??Que ningu? toque a Floralba!

?Quero que ningu? a toque!

Que a coman as alima?s

por ter enganado ?Conde?.

 

  

VIII.- A maldici?

  

As?rematou a vida

da malpocada Floralba,

pero a?da despois da morte

as s?s culpas pagara.

Disque hai unha maldici?

que lles atinxe ?s? alma

e ?do romeiro que fixo

que ?bolos dous pecaran.

 

Disque nas noites de l?,

noite pr?ida e serena,

o esp?ito da condesa

anda a purga-la s? pena:

vaga arredor do castelo

pedindo ?Conde clemencia.

Pero non hai quen a escoite...

Pero non hai quen a atenda...

 

Por contra, nas noites fr?s,

chuvia, l?tregos e vento,

a sombra dun peregrino

anda pedindo sustento

pola ladeira do monte,

subindo cara ?castelo...

Pero a piques de alcanzalo,

volve a empeza-lo lamento.

 

Foi a fin dos dous amantes

que maldicidos parecen:

van vagando polo monte

condenados a non verse.

Noite clara e noite escura,

deambulando eternamente;

noite negra e noite branca,

condenados a non verse.

  

 

 

            Isto foi todo, se?res.

            As?foi que rematou

            a historia do peregrino

            que a Santiago non chegou

            e a malpocada Floralba,

            que de inocencia pecou.

            E agora, homes e nenos,

            se esta historia lles gustou,

            compad?anse do cego

            que hoxe llela contou

            e ofr?anlle unhas moedas...

            Gracias pola s? atenci?.


 

Anterior                                      

Seguinte