Reparación inversores tensión energia solar Valencia

Galicia espallada

Unha recolleita da cultura galega

Literatura, historia, arte, música, gastronomía, galeguismo, tradicións, lendas, costumes, emigración

?memoria de Manuela Via? (1929-2013)

"REMU?O DE SOMBRAS"   

Neira VilasXos?Neira Vilas

 

( anaco )

Trampulladas ben feitas. Xuntanzas de acredores. Hipotecas segundas e terceiras. Creba de sociedades an?imas, comanditarias, limitadas. Choios que andan mal e choios que se arranxaron para que legalmente anden mal, anque de portas para dentro enchan o bulso certos aduaneiros con pel de xente honorable. Cadaqu? procura a s? tallada. Todo se pode luxar con di?iro, inclu?do a conciencia de polic?s, avogados, contadores, xu?es. E o mundo segue rolando.

E sobre de todo v? a Lu? Arata, no escenario do Porte?. Arata, sendo de aqu? fac? un personaxe galego tal cal; pero non un galego de sainete, brut?, raposeiro, como fac?n outros, para que o p?lico se rise ?nosa conta. Non. O de Arata era humano, amigo de dar unha axuda, poida que sen moitas letras (esa ? despois de todo, unha realidade nosa), pero de bos sentimentos. Para min, era verdadeiro; as?vexo eu ?maior? da nosa xente emigrada.

—Non hai tal, rapaz. Non lle deas voltas. Non ? ouro todo o que reloce. Eses que moito laticran de choios e comenencias non fan m?s que rabu?r ilusi?s. Viven engaiolados, so?ndo mundos e moreas. En cada bandeira encarnada de remate de terras para pagar en cento vinte meses, en cada anuncio mentireiro de "gane-cinco-mil-por-mes" (ou por semana, ou hora), en cada billete mensual de loter?, cos n?eros bailando nos ollos e os dedos a facer contas de leiteira que non chegan a canxar... En cada unha destas e doutras argalladas anda a teima de facer a Am?ica. De tanto so?lo alg?s coidan sempre estar a pique de acadar ese logro, coma quen alanca para lle botar a man a un paxar?o vivo.

Ilusi?s, rapaz. Decote ?bo ter algunha, pero esta da riqueza ?fuxid? e pouco a pouco vai acedando a vida.

Has de saber que alg?s emigrantes chegaron a ricos, ?certo. Pero son os menos, E quen sabe cantas fames lles custou esa fartura. Agora seguen a so?r. So?n con ter m?s e m?s, e tam? so?n cos ladr?s e coas esixencias do fisco. Seguen choutando tras do paxari? rebuldeiro. E para iso, nin falar de moral. Non quero dicir que te?n conseguido bens roubando e matando, pero c?pre que saibas que cando algu? ten moito ?? conta dos que te?n pouco, e ata dos que nada te?n. Un r? amplo faise de r?s pequechos e de regueiros. Esta ?unha verdade do grandor do mundo, E eu estou co dito aquel de: antes a probeza honrada que a riqueza roubada. Iso ?

F?te de min, rapaz. Andeinas todas e sei ben o cami?. E anque se t? dito que contos non enchen barriga, a experiencia dun vello pode ser boa axuda para quen empeza o vieiro da emigraci?. Atende ben o que che digo: debes procurar vivir de cheo cada d?; darte sempre solidario, pero despreciando e combatendo ? canallas sen remedio. Aprende da vida, coa que tes que apeitugar arreo sen esquecerte de que non toda a sabencia dorme nos libros, pero sen esquecer tampouco o que neles hai de bo. A escola no meu tempo era cativa e a maior? dos rapaces da mi? aldea non sab?n ler. Poida que agora sexa algo mellor anque en Galicia hai tal acougo nas cousas que a vida dun home case non abonda para ver mellor?s. Pero un debe, cando menos, erguerse desa eiva pola s? conta, e sobre de todo cando vai polo mundo. Non deixes nunca de procurar sabencia, nin collas fachenda por moito que aprendas. O saber non ocupa lugar, e como di o outro: non ?mal xastre quen co?ce o pano. Non vira de m?s que merques alg? libro ben escolleito. Un home de moito creto deste pa? dic? que decote estaba disposto a pensar ben da xente que t? o costume de ler.

Ata hoxe non temos atopado nada que nos encha o ollo. Dise que hai traballo a moreas. E ?certo. Pero cando un se p? a facer contas, a cavilar polo mi?o, as cousas non canxan tan ben. Uns piden xente moza, con ganas de turrar para diante e que sei eu... E na hora de lle chamar pan ?pan, vemos que se trata de ir polas portas vendendo roupa feita, ou libros, ou guicholas de area nas praias desertas de Santa Teresita. Vendas en comisi?, sen frangulla de xornal seguro. E n? a todo isto po?moslle bico torto.

Compre afacerse a isto. Todo se merca, todo se vende a prazos. Ningu? ten di?iro e por iso todos firman pagar? a trinta, a noventa d?s, a seis e nove e doce meses. E como as datas chegan antes dos cartos, conv?tese o pagar?nun cheque sen fondos, sen data de cobro ou con ela adiantada. No remate, un eito de pap?s nas mans dun avogado, ?ico que vai ganando (? veces) neste xogo f?a da lei e da moral. E d?vergonza.

As palabras queren sa?me todas dun saque, e son cativas para tanto dicir. Falo, xa se sabe, da mi? descuberta de Galicia. Tal ? Poida que o estar lonxe... Pero am?s acontece que a?nada nos din. E ve? a saber dunha patria, dun pa? a reverter de historia, do cal non me ti?n falado antes. N?anlle valemento ?terra onde temos nado. Ve?n neg?dollo dende hai tantos anos que ningu? pode con talos; dende m?s ala dos av? dos nosos av?. Acocharon a Galicia coma se fose unha vergonza, unha ferida. As?son as cousas. E ben que doe.

D?nos a moitos. E d?nos sobre todo cando nos botamos polo mundo. Iso danos a propia medida. Somos tratados coma xente de terceira clase. Por d?s raz?s. Unha delas ?a de non ter oficio. A maior? de nos vimos do agro que, se ai d?pouco, f?a non vale para nada. E menos a?da nesta cidade onde viven amoreadas sete mill?s de persoas. Por iso cando procuramos traballo e se nos pregunta que sabemos facer, decote sa?os respostando: "calquera cousa". A outra raz? ?o lerio da fala. Para a xente de aqu? anque a todos nos chaman gallegos, vimos do pa? onde se emprega oficialmente a lingua de Castela, e o peninsular que apareza cun acento alleo pasa por brut?. Non entenden que falamos outro idioma; que neste caso somos estranxeiros de vez, tanto como pode selo un emigrante chegado de Italia ou do Brasil. 

Compre afacerse a isto. A ningu? lle importa ningu?. Carreiras, pr?a, galope tras da moeda, que ?redonda e disque por iso foxe. O tempo ?ouro, a fin xustifica os medios, o mundo ?dos que triunfan. Hai letreiros que o din pola cidade adiante (lotes de terra en Ituzaing? a pagar en dez anos, Academias Pitman, etc.) Todo se converte nunca pelexa de lobos. O sorriso dos homes e das mulleres quedou en caranto? xeada, en xesto ido, fora do tempo. E se por veces volta en si ?para vender algo, para dar gato por lebre ou cravar con m?s forza unha subela no coiro alleo. Cadaqu? anda no seu, e se nesta casa hai defunto, con cera e con choros, na que est?porta con porta segue a troula festeira

As vosas cartas en galego son para min agora cousa natural, e penso que para vos tam?. Todo ?o po?rse. Sinto coma se de certo estivesemos a falar en persoa. O idioma que decote andou na nosa conversa non ti? por que esmorecer polo feito de que te?mos un mar que nos arreda. Os que a?van para se?res deixan o galego porque non lles parece cousa fina. Al? eles. Pero eu vin para Am?ica e sigo sendo o de sempre. E se por esas terras volvo —que alg? d? ten de darse— non serei o ase?ritado aquel do conto, que dic? terse esquecido do nome do angazo.