A PONTE SOBRE O R? EUME E AS S?S LENDAS
O
concello de
Pontedeume (provincia da Coru?) est?situado ?beira meridional da
r? do seu nome, que tam? ?chamada Ares e est?formada polo r? Eume; na outra
beira da mesma r? at?ase o municipio de Cabanas. Ten un pouco m?s de 9.100
habitantes.
Da ?oca prerromana cons?vanse s?vestixios dalg?s castros, coma o que existiu
na punta Carboeira e o de Centro?. Este ?timo tam? foi habitado polos
romanos. No ano 1959, descubriuse unha mansi? romana que estaba invadida polas
mareas. Os seus mosaicos e outros obxectos est? expostos no Museo Arqueol?ico
do Castelo de San Ant?, na Coru?.
As?iase a identificaci? de Pontedeume coa cidade de Pontumio (nome co
que se designa ?batalla na que Froila
derrotou a Omar, apartando definitivamente ? mouros de Galicia).
No ano 1270 Afonso X 'O Sabio' conc?elles ? veci?s da comarca a autorizaci? para constru? unha cidade no lugar de Ponte do Eume. A mediados do s?ulo XVI unha herdeira dos Andrade casou con Pedro de Castro e desa maneira, quedaron unidas esta poderosa casa galega co se?r? dos Andrade.
O desprazamento do se?r? cara a familias alleas a Pontedeume e os incendios
devastadores contribuiron ?decaemento da vila ?longo do tempo.
A vila de Pontedeume conserva un primitivo n?leo de construcci?s interesantes,
de castelos e capelas antigas.
Os monumentos m?s destacados son: o pazo do Conde do que s?se conserva a torre, a igrexa parroquial de Santiago, constru?a no s?ulo XVI (no seu interior at?ase o sepulcro de Fernando de Andrade, un dos m?s destacados pol?icos e militares da Espa? do XVI), o Castelo de Andrade, que se alza a m?s de 300 mts sobre o val de Pontedeume e que foi constru?o por Fern? P?ez de Andrade en terras que eran propiedade dos monxes de Sobrado.
Dic?se que exist? un pasadizo secreto, o cal sa? por alg? lugar dos arredores e que se comunicaba co pazo dos condes de Pontedeume.
TORRE DOS ANDRADE
E outra construcci? moi destacada de Pontedeume ?a "ponte" que lle d?nome ?
vila. Foi o viaducto m?s importante de Galicia e o m?s longo de Espa? ata a
?oca moderna. Tivo varias reformas e transformaci?s ata na actualidade. Hoxe
en d? ten 15 arcos de medio punto, pero nun principio ti? 79. Mais
existen lendas en torno a s? construcci?.
Lendas da construcci? da ponte sobre o r? Eume
O s?bolo da "ponte" na cultura occidental marca a "transici? entre
dous mundos". A etimolox? da palabra “pont?ice” ("pontifex") sup? a
idea de "quen constr? unha ponte" , en xeral referido ?outro mundo, ?
outra beira, ?dicir ?morte. ?nbsp; demo, chamado Lucifer (de "lux" e
"ferre" : o que leva a luz) se o ten tam? como constructor de pontes ,
usurpando as funci?s do pont?ice (representante da divindade). E na cultura
galega existen varias lendas que falan do "dia?" en tales tarefas. Tal ?o caso
do Pontedeume.
Hai
unha lenda que di que a ponte sobre o r? Eume foi feita por Sat? soamente
nunha noite. A historia conta que un rapaz chamado Led? afogara no r?, nunha
noite de treboada, cando o atravesaba nadando para ir ver ?s? moza. Ela,
cham?ase Minla e era filla dos condes de Andrade e tam? moi fermosa. ?
escoita-los berros de agon? de Led? e d?dose conta do que lle pasara, promete
a s? alma ?diabo en troca que este constru?e unha ponte para pode cruza-lo
r? e dese xeito ve-lo corpo do seu amado morto.
Lucifer apar?eselle e confirma que o far?.. Ent?, Minla imp? unha condici?
: que a ponte ten que estar rematada antes de que cante o galo do curral dos
Andrade, pois non desexaba que as xentes co?cesen a verdade. O demo comeza a
construcci? da ponte e cando o galo canta a?da lle falta constru? un arco,
pero o arco que falta non impide que Minla poida pasar ?outra beira. Mais ?non
cumprir exactamente o compromiso, o demo non pode posu? a alma da doncela… A
etimolox? lendaria tenta que aquela ponte foi chamada por tal acontecemento
"Ponte do Demo", pasando posteriormente pola forma "Pontedemo" , ata chegar ?
actual "Pontedeume". Din que en lembranza deste acontecemento ergueron os
Andrade a capela e o hospital de peregrinos.
Hai
tam? outra versi? da lenda que atrib? unha orixe diferente ?devandita ponte…
Segundo esta, unha fermosa e rica dona de Pontedeume cruzou nunha ocasi? ?
outra beira do r?. Cando ela quixo volver, o r? crecera de tal maneira c?
barca e os remeiros que nela ?n desapareceran. A muller blasfemou en voz alta e
naquel mesmo intre apareceu Lucifer na forma dun mozo garrido. Ofr?ese a pasala
?beira contraria, pero impondo unha condici? : ela ti? que asinar co selo do
seu anel un pergami? que lle tend?.
As?o fixo a dona e ?instante, apareceu a ponte construida sobre o Eume. ?bolos dous comezaron a pasar, mais ?chegaren xusto ?medio da ponte, o demo mostrou o documento que a muller asinara. Segundo este documento, ela entregaba a s? alma ?adversario, quen poder? esixirlla cando lle petase. E naquel mesmo intre, era cando o demo llo esix?. A dona, asustada, invocou ?virxe que a acudiu, fuxindo nese mesmo momento Sat?.
C?tase que en conmemoraci? e agradecemento foi erguida unha capela (hoxe inexistente) no centro da ponte.