Reparación inversores tensión energia solar Valencia

Galicia espallada

Unha recolleita da cultura galega

Literatura, historia, arte, música, gastronomía, galeguismo, tradicións, lendas, costumes, emigración

?memoria de Manuela Via? (1929-2013)

A literatura galega na Idade Media

Durante a Idade Media, dende finais do s?ulo XII ata mediados do s?ulo XIV, en Galicia cultivouse unha poes? l?ica de ra? popular... esta foi a ?oca do florecemento da l?ica medieval galega...Cantigas de Santa Mar?

No s?ulo VIII a lingua falada  xa era moi distante da utilizada na igrexa e na administraci?. Por iso p?ese pensar en dous sistemas diferentes: o lat? e o galego. O lat?, como lingua literaria e relixiosa mant?ose sen alteraci?s e continuaba a ser veh?ulo da liturxia, da literatura e dos actos xur?icos e administrativos, a?da que xa resultaba incomprensible para o pobo en xeral. Este biling?smo cultural mant?ose en Galicia ata o s?ulo XII, cando aparecen os primeiros textos escritos integramente en galego.

Galicia constitu? dende o s?ulo VIII unha unidade pol?ica cos reinos de Asturias e Le?; mais a pesar desta dependencia, o poder do que gozaban a nobreza, a igrexa e os mosteiros galegos, as?como a importancia que acada Santiago como centro relixioso e cultural permiten o desenvolvemento do galego sen m?s competencia c?lat? para certos usos escritos. A presi? deste monoling?smo oral o no s?ulo XIII levou a unha situaci? de cooficialidade entre o galego e o lat? nos documentos notariais, bandos, preitos...

Nesta ?oca floreceu con esplendor a literatura galega medieval.

A l?ica e a prosa medieval

A finais do s?ulo XII o galego conv?tese na lingua por excelencia da l?ica en case toda a Pen?sula. C?pre falar de l?ica "galego-portuguesa", posto que ata mediados do s?ulo XIV as d?s linguas ti?n un tronco com?.

O galego soaba en boca de trobadores e segreis en t?alas cortes reais e se?riais (Santiago, Toledo, Coimbra, Lisboa)  e moitos foron os  poetas f?a de Galicia (castel?s, occitanos, sicilianos, etc.) , os que  o adoptaban como lingua po?ica.

Hai m?s de d?s mil cantigas atopadas e  conservadas en tres cancioneiros:

 

-- O Cancioneiro da Ajuda e o Cancioneiro da Biblioteca Nacional, (que est? en Lisboa) 

-- O Cancioneiro da Vaticana (que est?no Vaticano).

 

Tam? hai unha serie de pergami?s; un deles ?o chamado Pergami? Vindel, que se atopa nos Estados Unidos, e ?onde est? as sete cantigas de Mart? Codax, seis delas con m?ica. Este pergami? foi vendido en 1921 en Londres e logo  non se soubo nada en 56 anos, ata que no ano 1977 apareceu na Fundaci? Morgan de Nova York. Hoxe, xente da literatura pide ?Xunta que se xestione a s? recuperaci?. 

Estas obras poden dividirse en relixiosas ou profanas.

-- ? relixiosas pertencen as Cantigas de Santa Mar? do rei Afonso X, o Sabio, e que se dividen en d?s partes: unha dedicada ? "Miragres da Virxe" e outra ?nbsp; loanzas que fai de Mar?. Desta colecci? de 427 textos, cons?vanse 4 exemplares con letra e m?ica; dous deles son preciosos c?ices con ilustraci?s de p?ina enteira, o que os converte en aut?ticas xoias para seren vistas e non s? o?as. 

-- As cantigas profanas poden ser:

* Cantigas de amigo: son poemas postos en labios dunha muller namorada, que se lamenta dos enganos do amigo (amado).

* Cantigas de amor:  o protagonista ?un home namorado que sofre coita de amor; moitas veces ?un amor segredo que incluso a muller desco?ce.

* Cantigas de escarnio e maldicir: son poemas de car?ter sat?ico, parodias burlescas que te?n por obxecto ridiculizar a persoas, costumes ou instituci?s. 

 

Mart? C?axOs trobadores medievais deix?onos un legado pequeno pero valioso, suficiente para ter unha mostra do que era este x?ero literario, o sobre todo para achegarnos ?l?ica medieval galega, tan importante na nosa  historia. 

En total son once cantigas: sete de Mart? Codax, tres de Johan de Cangas e unha de Meendinho. A eles foi dedicado o D? das Letras Galegas do ano 1998.

En comparanza coa l?ica, a prosa literaria medieval en galego ? escasa e tard?. C?pre ter en conta que os centros culturais da ?oca eran os mosteiros e escolas monacais, nos que imperaba o uso do lat? eclesi?tico. A?da as? a partir de finais do XIII, e m?s especialmente  nos s?ulos XIV-XV, os temas de maior difusi? na Europa medieval rec?lense en lingua galega. Mostra disto son os relatos do ciclo bret? en torno ? figura do rei Artur; os textos referentes ?historia e destrucci? de Troia, como a "Historia Troiana e a Cr?ica Troiana"; e os "Miragres de Santiago", conxunto de relatos que contan desde a destrucci? de Xerusal? ata a milagrosa intervenci? do Ap?tolo en diferentes situaci?s. Nesta ?oca incl?nse alg?s textos dentro da producci? de prosa galega que son traducci?s doutras linguas con elaboraci? propia como ser : Cr?ica Xeral Galega, "Cr?ica Galega de 1404", etc. 

 

 

M?ICA B. SU?EZ GROBA

 

VER M?S TEMAS DA NOSA CULTURA: ENTRA AQU?/a>