O LAMENTO DA FROUXEIRA : O romance popular
O castelo da Frouxeira foi un castelo senlleiro. Unha atalaia
defensiva que era o berce e o coraz? das moitas propiedades daquel Pardo de
Cela (vencellada ?seu se?r) e que protagonizou directa ou indirectamente un
dos momentos cruciais da nosa historia.
Foi unha fortaleza m?ica que sufriu a praga de asolamento imposta polos
Soberanos Cat?icos e executada por Fernando de Acu?, na que tantos castelos do
pa? foron derrubados. E foi a protagonista tam? dun dos lamentos m?s c?ebres
da nosa l?ica: o choro polo seu dono e polo seu destino.
Hai unha poes? popular, da que hoxe s?se conservan alg?s fragmentos:
O Lamento da Frouxeira.
?unha das xoias literarias dos chamados s?ulos escuros da literatura galega, e
lembra a tradici? dunha l?ica de caracter ?ico. Este romance tr?ase do mesmo
castelo, que l?ase da traiz? sufrida polos seus e chora amargamente a morte do
seu se?r,
O
Marechal Pardo de Cela. ?de fermosa traza e apaixonado contido e foi
herdada pola tradici? oral.
O lamento contin? a ser —en xustiza— o mellor epitafio para a historia
contradictoria e suxestiva do
Mariscal Pardo de Cela:
"A min chaman Todomira,
se?ra do gran tesouro;
por estrela clarecida
xago neste Valedouro.
Mais traidor foi que un mour
o vil? que me vendeu
que de Lugo a Ribadeu
todos me ti?n tremour.
De min, a triste Frouxeira
que por traici? foi vendida
derrubada na ribeira,
que xamais se veu vencida.
Por traici? tam? vendido
Xes? noso Redentor,
e por aquestes traidores
Pero Pardo, meu se?r.
Vintedous foron chamados
os que vendido lo han,
non por fame de sustento,
de carne, vi? nin pan.
Nin por outro menester
que falsean de bondade
sen? por s? vilancia
e mais por mala intenci?.
Eles quedan por traidores
e o seu amo por leal,
pois os reis ?s? filla
as s?s terras mandan dar.
A Deus dar? contadelo,
que lles queira perdoar,
co que acabou a Frouxeira
e a vida do Mariscal...