Reparación inversores tensión energia solar Valencia

Galicia espallada

Unha recolleita da cultura galega

Literatura, historia, arte, música, gastronomía, galeguismo, tradicións, lendas, costumes, emigración

?memoria de Manuela Via? (1929-2013)

CARLOS CASARES MOURI?

Carlos Casares Mouri? naceu o 24 de agosto de 1941 en Ourense, cidade que deixar? unha fonda pegada na Carlos Casares Mouri? s? obra. Estudiou Filosof? e Letras en Santiago de Compostela. Exerceu a docencia desde 1969, en Viana do Bolo, Bilbao, Cangas do Morrazo e Vigo. Nesta cidade faleceu o 9 de marzo de 2002.

Comezou a s? carreira literaria moi novo, pois en 1965 publicaba os seus primeiros relatos na revista Grial. ?xa tradici? entre a cr?ica falar de d?s etapas na produci? narrativa de Carlos Casares. Unha primeira, caracterizada no plano tem?ico pola ambientaci? das obras no per?do franquista e a utilizaci? de elementos autobiogr?icos, e no plano formal polo emprego de t?nicas narrativas innovadoras (mon?ogo interior, ruptura temporal...). Debido a isto ?timo alg?s estudiosos encadran a s? obra dentro da denominada Nova Narrativa, a?da que Casares non parec? gustar desta adscrici?. As obras m?s representativas deste per?do son Vento ferido (1967), que ?un conxunto de doce relatos, e a novela Cambio en tres (1969).

En 1975 publicou Xoguetes pra un tempo prohibido, novela pola que recibiu o premio Galaxia e mais o Premio da Cr?ica espa?la. Esta obra, que reflicte a infancia e a adolescencia dos protagonistas na Espa? franquista da posguerra, cerra a primeira etapa da s? produci? e marca a transici? ? seguinte. Na segunda etapa, Casares abandona o experimentalismo formal e recupera formas tradicionais de contar, ao tempo que elimina as pegadas autobiogr?icas. Nas primeiras obras desta etapa recrea, tinxidos de humor e iron?, per?dos hist?icos m?s recuados no tempo: Os escuros so?s de Cl? (1979, Premio da Cr?ica galega) e a deliciosa noveli? Ilustr?ima (1980). Por?, nas s?s ?timas novelas, Casares voltou sobre a nosa historia recente, sobre o ambiente das vilas galegas na guerra e na posguerra: Os mortos daquel ver? (1987) e Deus sentado nun sill? azul (1996). Como narrador ocupa un lugar indiscut?el na historia da literatura galega.

Ademais da s? condici? de novelista, Casares cultivou a literatura para nenos con obras como A gali? azul (1968) ou a peci? dram?ica As laranxas m?s laranxas de todas as laranxas (1973, Premio "O Facho"). Tam? hai que salientar o seu papel como bi?rafo de Ram? Otero Pedrayo, Manuel Curros Enriquez, Ram? Pi?iro, Vicente Risco, ?xel Fole... e como derradeira biograf? doutro literato, a do Padre Sarmiento. Do seu labor como ensa?ta podemos citar Hemingway en Galicia (1999) ou Un pa? de palabras (1998). A Xunta de Galicia reco?ceu o seu enorme labor conced?dolle, en 1989, o premio ?creaci? cultural.

Colaborador habitual, durante catorce anos, da prensa coa columna "A marxe", en La Voz de Galicia, Casares recibiu tam? os premios de xornalismo "Fern?dez-Latorre", en 1983, e o "Julio Camba", en 1995. Alg?s destes artigos foron recompilados no volume Na marxe de cada d? (1994).

Ingresou na Real Academia Galega en 1978, foi deputado polo PsdeG-PSOE en 1981, dirixiu a Editorial Galaxia, a revista Grial, e presidiu o Consello da Cultura Galega desde 1996.

 

A FIGURA E A OBRA: A CREACI? COMO FILOSOF? DE VIDA 

 

Carlos Casares dic? que se sent? escritor dende neno. Contaba que un d? mand?anlle escribir unha redacci? na escola e narrou unha merenda que el e mais uns amigos fixeran na beira do r?. Un profesor coment?alle que era moi bonita e a partir de a?el empezara a ser consciente de que pod? escribir. Os seus amigos, dic?, comezaran a chamarlle "escritor". Non abandonar? este cualificativo, aut?tica definici? dunha filosof? de vida, nunca m?s. El mesmo rest?alle importancia: "un escritor non ? m?s que un se?r que combina as palabras m?s ou menos ben e que despois constr? historias con elas" para logo mostrar a s? devoci? polas palabras: "eu a literatura cuesti?oa como escribir o que me peta, fundamentalmente, e se despois iso lle gusta ?xente, est? encantado". As s?s palabras, recollidas nunha entrevista publicada pola revista Tempos Novos en xaneiro de 2001, dem?trannos a precocidade e orixinalidade da s? vocaci? literaria.

As? se algo destaca na traxectoria vital de Carlos Casares ?a s? faceta de escritor. En 1959, con a penas 18 anos ga?u o primeiro premio do Concurso Provincial de Cuentos de Navidad, e a partir de a?iniciar?se un longo elenco de obras e reco?cementos literarios que se suceder?n ininterrompidamente ata a s? morte. No prelo queda a s? ?tima entrega biogr?ica sobre Ram? Pi?iro e, no escritorio, unha nova novela. Tr?ase dunha obra de ficci? que transcorre nas proximidades de Ourense e na que o personaxe feminino ocupa un importante lugar. Dolores Vilavedra, profesora de Literatura galega da Universidade de Santiago de Compostela, califica como "unha obra profundamente coherente con toda a s? creaci? literaria anterior".

Narrador prol?ico

Marcado profundamente por Vicente Risco e Ram? Pi?iro, o autor ourens? dar?se a co?cer co conxunto de relatos Vento Ferido, doce historias caracterizadas polo fatalismo, que sacar?n ?luz unha das constantes da obra de Casares: a soidade do individuo fronte ?senraz?. Cambio en tres (1969), a s? primeira novela na que reflicte o mundo da emigraci? sup? unha obra de tr?sito entre a Nova Narrativa e a novela posfranquista e o ratifican como unha firme promesa literaria. Aparecer?n posteriormente as novelas Xoguetes para un tempo prohibido (1975), Os escuros so?s de Cl? (1980), Ilustr?ima (1980), Os mortos daquel ver? (1987), Deus sentado nun sill? azul (1996) ou Un pa? de palabras (1999). Non s?o x?ero novel?tico atraer? ? capacidade creativa de Carlos Casares. O campo da literatura infantil seduciuno notablemente e proba desta atracci? son t?ulos como A gali? azul (1968), As laranxas m?s laranxas de t?alas laranxas ou O can Rin e o lobo Crisp? (1983) ? que hai que sumar a achega, Un polbo xigante. ? obras propias, Carlos Casares engadiu diversas traducci?s ?galego de autores europeos, entre as que destaca O principi?, traducci? da obra de Saint-Ex?ery ou Os escaravellos voan ?tardi? de Mar? Gripe.

Literatura infantil, periodismo e edici?s cr?icas

A creaci? literaria non ser? o ?ico mundo no que Casares verter? palabras. A s? vocaci? de estudioso da Lingua e Literatura galegas e tam? xornalista encher?n os andeis das librer?s galegas e as p?inas period?ticas de diversas cabeceiras galegas. Dedicado ?ensaio e ?cr?ica literaria, salientan t?ulos como a edici? cr?ica de Aires da mi? terra de Curros Enr?uez (1975); a biograf? de Curros Enr?uez (1980), Vicente Risco (1980) e Otero Pedrayo (1981); o estudio e edici? das Obras completas (1980) e da Poes? Completa de Curros Enr?uez (1992); e as Conversas con Anxel Fole (1984) e Ram? Pi?iro. Unha vida por Galicia (1991). A ?tima achega biogr?ica de Casares v? de ser publicada pola Editorial Galaxia e sup? un percorrido pola vida do ilustre Padre Sarmiento, autor ?que este ano se lle dedica o D? das letras galegas, o vindeiro 17 de maio.

O seu labor xornal?tico foi en parte recollido no volume Na marxe de cada d? que re?e colaboraci?s s?s na cabeceira coru?sa La Voz de Galicia.

Reco?cementos literarios e labor editorial

No apartado dos premios Casares salienta por ter recollido os m?s importantes reco?cementos do p?lico e cr?ica. Entre outros, o autor ourens? recibiu o Premio de novela do XXV aniversario da editorial Galaxia e Carlos Casares Premio da Cr?ica Espa?la (1976); Premio da Cr?ica Galicia (1980); Premio Losada Di?uez (1987); Premio Xunta de Galicia ?creaci? literaria (1989); Primeiro Premio Otero Pedrayo ou o Premio da Cr?ica Galega (1999). Nun dos andeis fundamentais da traxectoria vital de Carlos Casares figura o seu papel como editor xa que ocupou o cargo de direcci?, dende 1986, da revista Grial e de Galaxia, editorial s?bolo da resistencia cultural do galeguismo nos anos da dictadura franquista e clave da literatura galega contempor?ea.

Carlos Casares, considerado unha peza clave do que na historia da Literatura Galega se denominou "Nova Narrativa" e ratificado polo devalar dos anos como un autor prol?ico que traballou m?tiples eidos da creaci? pasar?? p?inas da Literatura galega como un home entregado ?escrita e, como el dic? con sorna e fonda humildade: "se partes de que a literatura ?unha competici? e cres que existe iso de ser o n?ero un, debe ser desacougante. Moitos escritores preoc?anse se non os citan entre os mellores, cando realmente isto tanto ten, son gustos persoais e, ademais, se non te citan hoxe, xa te citar? ma?. Tam? pode ser que non me preocupe porque considero que me valoran e me len, e d?e igual ser o n?ero un que o cinco. Eu creo que ?unha filosof? de vida". Foi a s? filosof? de vida e como tal deber?ser lembrado


Fontes consultadas: Consello da cultura galega www.consellodacultura.org e Bibilioteca Virtual Galega.

 ? VOLVER A : CARLOS CASARES MOURI?, SEGUNDO CABODANO